Serenade là một thể loại âm nhạc phổ biến, thường được viết cho các tình huống lãng mạn hoặc dành cho các buổi biểu diễn ngoài trời. Dưới đây là một cái nhìn tổng quan về lịch sử, hình thức và một số ví dụ tiêu biểu về serenade.
Lịch sử:
● Serenade có nguồn gốc từ từ vựng Ý "serenata," có nghĩa là "diễn tấu ban đêm." Ban đầu, serenade thường được biểu diễn tại ban công của một phụ nữ mà người nam tử yêu thích, thường vào ban đêm. Ý tưởng là để thể hiện tình cảm và sự quyến rũ.
Hình thức:
● Serenade có thể được viết cho một hoặc nhiều nhạc công và có thể bao gồm nhiều loại nhạc cụ như guitar, piano, violin, hoặc hợp xướng.
● Hình thức serenade thường nhẹ nhàng và lãng mạn. Nó có thể có từ một vài phút đến một thời gian dài hơn tùy thuộc vào tác phẩm cụ thể.
● Serenade thường có một bản nhạc độc lập, không phải một phần của một tác phẩm lớn hơn như một symphony hoặc concerto.
Các ví dụ tiêu biểu:
Serenade No. 13 "Eine kleine Nachtmusik" (Mozart): Được sáng tác bởi Wolfgang Amadeus Mozart, serenade này rất nổi tiếng và được biểu diễn rộng rãi. Nó bao gồm bốn phần chính và thường được thể hiện bằng dàn nhạc giao hưởng. (https://youtu.be/j6gP3Lim7_k?si=WiY93BwEzmWOTQ2s)
Serenade in D major, Op. 25 (Tchaikovsky): Pyotr Ilyich Tchaikovsky viết serenade này vào năm 1880. Nó bao gồm bốn phần và thường được biểu diễn bởi dàn nhạc giao hưởng. (https://youtu.be/aDD7x1FvH1Q?si=LHiQ-BF-NvE-k_0H)
Serenade for Strings in C Major, Op. 48 (Tchaikovsky): Một tác phẩm serenade nữa của Tchaikovsky, được viết vào năm 1880, với bốn phần dành cho dàn nhạc dây. (https://youtu.be/VxZ8K4Y7NIg?si=TmqIq3rvSZnRuCp_)
Serenade for Tenor, Horn, and Strings (Britten): Benjamin Britten đã sáng tác serenade này vào năm 1943. Nó bao gồm năm phần, với tiếng tenor, kèn sáo và dàn nhạc dây. (https://youtu.be/gcnw-jBCpPw?si=-WpToNG4xldlB3kn)
Đến thế kỉ 19, serenade đã chuyển thành tác phẩm hòa nhạc, ít liên quan đến việc biểu diễn ngoài trời trong những dịp lễ lạt tôn vinh, và các nhà soạn nhạc bắt đầu viết những serenade cho hòa tấu khác. Hai serenade của Brahms khá giống những bản giao hưởng nhỏ, trừ việc chúng sử dụng một dạng hòa tấu mà Mozart đã thừa nhận: một dàn nhạc nhỏ không có violin. Dvořák, Tchaikovsky, Josef Suk và những nhà soạn nhạc khác đã viết serenade chỉ cho đàn dây, Hugo Wolf cũng vậy, ông đã viết một tứ tấu đàn dây (Italian Serenade). Những nhà soạn nhạc khác viết serenade theo phong cách Lãng mạn bao gồm Richard Strauss, Max Reger, Edward Elgar và Jean Sibelius.
Một số ví dụ về serenade thế kỉ 20 bao gồm Serenade cho Tenor, Horn và đàn dây của Benjamin Britten, Serenade cho pianocủa Stravinsky, Serenade cho baritone và bẩy nhạc cụ Op. 24 của Arnold Schoenberg và chương nhạc có tiêu đề “Serenade” trong tứ tấu dây cuối cùng No. 15 (1974) của Shostakovich. Một ví dụ về serenade thế kỉ 21 là Serenade cho đàn dây được Nigel Keay sáng tác vào năm 2002.